مهدی کروبی، دبیر کل حزب اعتماد ملی و از نامزدهای معترض به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری سال گذشته ایران، در گفت‌وگویی با پایگاه اینترنتی جنبش راه سبز، جرس، به تشریح عملکرد سیاسی خود در یک سال گذشته پرداخت و از رفتار، گفتار و کردار خود در این مدت ابراز رضایت کرد.
این نخستین بار است که آقای کروبی با یک رسانه فارسی زبان خارج از کشور مستقیما گفت‌وگو کرده‌است.
مسیح علی‌نژاد،که این گفت‌وگو را انجام داده، در مقدمه این گفت‌وگو می‌نویسد: در طی این یک سال مواضع و دیدگاه‌های موسوی و کروبی، دو نامزد معترض، که در راس جنبش اعتراضی مردم ایران قرار داشتند تنها از طریق بیانیه‌ها، سخنرانی‌ها، دیدارها و مصاحبه‌هایشان با وب‌سایت‌های فیلتر شده اصلاح طلبان در داخل و برخی خبرنگاران رسانه‌های خارجی بیان شده‌است.
وی نوشته‌است: درخواست مصاحبه با هر چهار نامزد دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در آستانه سالگرد انتخابات بیست و دوم خرداد مطرح شده‌است و تاکنون مهدی کروبی، که همواره شجاعانه مواضع خود در مواجهه با پرسش‌های خبرنگاران اعلام‌کرده، به این درخواست پاسخ مثبت داده‌است.
در جریان این گفت‌وگوآقای کروبی در بررسی اشتباهات و موفقیت‌های خود در سال گذشته برآیند عملکرد خود را در این مدت مثبت ارزیابی کرد و گفت: من از رفتار، گفتار و کردارم در این سال کاملا راضی و خوشنودم. اگر به تعبیر آنها تندروی کردم بازتاب برخورد و رفتار خودشان بوده که باعث این تندروی‌ها شد.
وی تاکید کرد: من هیچ‌گاه از آرمان‌های انقلابی‌ام جدا نشده‌ام که دچار افراط و تفریط شوم. من در این یکسال بر اساس وظیفه‌ام در قبال مردمی که حقشان پایمال شده‌بود رفتار کردم. من در یکی از مناظرات انتخاباتی در سال گذشته گفتم برای جهاد آمده‌ام و آماده پرداخت هرگونه هزینه در این راه هستم.
آقای کروبی در پاسخ به انتقاد مسیح علی‌نژاد درباره عمل نکردن به وعده‌ها در ظرف یک سال گذشته گفت: «حرکت ما یک حرکت مدنی است. حرکت و جنبش ما یک حرکت خشونت‌آمیز و مسلحانه نیست. در کدام بیانیه من سخنی را گفته‌ام و عمل نکرده‌ام؟ مگر نه اینکه هر کجا توانستم در میان مردم حضور پیدا کردم؟ فرزندانم را ممنوع‌الخروج کردند. دو مرتبه به منزل من حمله کردند. دفتر شخصی‌ام، حزب و روزنامه حزبی‌ام را تعطیل کردند. نشریه ایراندخت که متعلق به موسسه همسرم بود را توقیف کردند. در قزوین قصد ترور من را داشتند. به یکی از فرزندانم حمله و وی را در بازداشتگاه به شدت مجروح کردند. به خود و محافظینم در راهپیمایی‌های مختلف حمله کردند. آیا به نظر شما اینها عمل نبوده است؟ تمام نزدیکانم را بازداشت کردند.»
به اعتقاد آقای کروبی از سال 84 که آقایان هاشمی و احمدی‌نژاد به مرحله دوم انتخابات رفتند مسائلی روی داده که موجب شده اصلاح‌طلبان «همه چیزشان را از دست بدهند.»
وی سال گذشته در گفت‌وگویی درباره فرضیه «انقلاب فرزندانش را می‌خورد» گفته بود: من نه جزء خورده شدگان هستم و نه هرگز حاضر می‌شوم یکی از فرزندان انقلاب خورده شود.
اما امسال در گفت‌وگو با جرس نظر دیگری را بیان کرده‌است. دبیرکل حزب اعتماد ملی در ادامه این گفت‌وگو تصریح کرد: پس از رحلت آیت‌الله خمینی ما پیش‌بینی می‌کردیم به تدریج از طرف برخی افراد منزوی شویم اما این شرایط را پیش‌بینی نمی‌کردیم.
آقای کروبی ادامه داد: البته این شرایط نه تنها بر ما بلکه بر بسیاری از مردم کشور نیز سخت می‌گذرد. برخلاف اینکه آمادگی این را داشتیم و داریم اما شاهدیم که این شرایط (خورده شدن فرزندان انقلاب) برای اکثر قریب به اتفاق نسل اول انقلاب رخ داده، آن هم به خاطر فردی که هم اکنون سکان اجرائی کشور را در دست گرفته‌است. از طرفی اگر این فرد را مردم منصوب کرده‌بودند غمی نداشتیم و خیالمان راحت بود که این شخص وجاهت مردمی و قانونی دارد.
آقای کروبی در توضیح علت صدور بیانیه‌های انفرادی و مستقل به جای بیانیه‌های گروهی با دیگر رهبران اصلاح طلب گفت: من معتقدم هر یک از افراد باید کار خود را انجام دهد و البته انجام می‌دهد و باید فعالیت فردی را حفظ کنیم و ادامه دهیم. لیکن در مواردی که نیاز به انتشار بیانیه‌های مشترک باشد باید این امر صورت گیرد.
وی در بخشی از این گفت‌وگو در مورد «ضرورت تشکیل هسته رهبری جنبش» گفت: این یک جنبش مردمی است و رهبر آن مردمند و این جریان به سمتی می‌رود که مردم می‌خواهند.
وی افزود: قطعا اگر این جریان رهبری به جز مردم داشته‌باشد، جریان مخالف وی را به سرعت حذف می‌کند. در چنین شرایطی تنها رهبری که می‌تواند جریان را هدایت کند توده مردم است.
دبیرکل حزب اعتماد ملی درباره آینده « جنبش سبز» با توجه به توقیف روزنامه‌های منتقد و تعطیلی احزاب سیاسی تصریح کرد: این آقایان تحمل یک دفتر حزبی را نداشتند. تحمل روزنامه حزبی را نداشتند... آنقدر این جریان حاکم سخیف و ترسو شده‌است که از کسانی که به دیدار من می‌آیند تعهد کتبی می‌گیرند که دیگر نباید به دیدار کروبی بروید. حتی مجله‌ای هفتگی را هم نمی‌توانند تحمل کنند. حضور ما را در جلسات عمومی و رسمی تحمل نمی‌کنند و افرادی را اجیر میکنند تا آن مراسم را بهم بزنند و یا به ما حمله کنند.»
به اعتقاد کروبی اینکه جنبش برای هر مراسم و رویدادی اعلام حضور می‌کند یعنی مبارزه و ادامه راه.
آقای کروبی در ادامه افزود: ما نیز باید بر روی حرفی که می‌زنیم بمانیم و به آن عمل کنیم و آماده پرداخت هزینه‌های آن نیز باشیم. همین‌که می‌بینیم جریان حاکم چه برنامه ریزی‌هایی از هم اکنون برای سالگرد رحلت امام در دست تهیه دارد یا تدابیر امنیتی شدید در مراسم و نمایشگاه‌ها نشان از زنده بودن جنبش دارد.
وی ادامه داد: اینکه برخی سالگردها را نگذاشتند برگزار شود، نشان دهنده زنده بودن جنبش است. کما اینکه از حضور من در مراسمی برای شهادت حضرت زهرا ممانعت به‌عمل آوردند. نیروهای مسلح فراوان، چماق و چاقو و آجر و غیره به قدر کافی فراهم کرده‌بودند تا ازحضور من ممانعت به عمل بیاورند. همه این رفتارها یعنی اینکه ما حضور داریم و جنبش پایدار است و پایدار خواهد‌ماند.
این نامزد معترض به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری درباره چشم انداز مبارزه حزبی و انتخابات آزاد سیاسی در ایران توضیح داد: باید به دنبال این کار باشیم. این کار دو مانع سخت پیش روی خود دارد. اول حاکمیت است که تمایل ندارد و دوم خود گروه‌های سیاسی هستند که عادت به انجام کارهای تشکیلاتی ندارند و بارها گفته‌ام یا حزب ستیزند و یا حزب گریز!
وی تاکید کرد: در ایران حزبی رفتار کردن بسیار سخت است و نیاز به زمان دارد که رفتار حزبی و نحوه برخورد با یک حزب را یادبگیریم.
از آقای کروبی سوال شد که برخی معتقدند شما دارید از کشتی نظام خارج می‌شوید، بالاخره این کشتی یا قایق نظام جمهوری اسلامی به کجا می‌رود؟ و آقای کروبی در پاسخ گفت: این قایق همان قایق است. ظرفیتش هم به اندازه همان قایق است و ظرفیت 75میلیون را ندارد. این قایق تحمل کمترین توفان و بادی را هم ندارد. امیدواریم به زودی این قایق را به کشتی که گنجایش سوار کردن و پذیرش تمامی مردم ایران را داشته باشد تبدیل کنند.
آقای کروبی برخوردهای نیروهای حکومت فعلی با معترضان را با دوران شاه مقایسه کرد و افزود: من متاثر و شرمگین می‌شدم از اینکه این گونه برخوردهای خشونت آمیز در جمهوری اسلامی صورت می‌گیرد، چرا که در زمان حکومت فاسد شاه با مردم این گونه برخورد نمی‌شد.
وی با اشاره به نگرانی خود از صبح روز عاشورای 88، در مورد برخورد خشن نیروهای انتظامی با مردم معترض گفت: در آن روز به روضه رفتم ولی در همان جا وقتی شنیدم گفته‌می‌شود یکی را از روی پل پرتاب کرده‌اند و ماشین نیروی انتظامی از روی برخی از مردم رد شده‌است بسیار متاثر شدم. اخبار لحظه به لحظه تاثر برانگیزتر می‌شد.
آقای کروبی افزود: البته من آن روز بیشتر از این جهت از اتفاقاتی که افتاده بود متاثر شدم که چرا در روز عاشورا که یک روز مذهبی است و همه در سوگ شهادت امام حسین می‌نشینند و باید همواره حرمت این روز نگه داشته‌شود، دارند مردم را می‌کشند.
آقای کروبی درباره جنبش اعتراضی خارج از کشور گفت: در داخل کشور جنبشی به راه افتاد، ایرانیان خارج از کشور هم به تبع آن از این جنبش حمایت کردند. تلاش‌ها و اقدامات ایرانیان خارج از کشور قابل تقدیر است اما گاهی باید شرایط داخل را هم در نظر بگیرند.
وی افزود: من در اینجا از ایرانیان خارج از کشور می‌خواهم در بیان درخواست‌ها، توقعات و شعارهای خود به برخی موارد توجه کنند. متاسفانه گاهی برخی تندروی‌هایی که در خارج از کشور صورت می‌گیرد فشارش بر داخلی‌ها وارد می‌شود و متاسفانه حکومت از این ابزار در جهت فشار بر نیروهای داخل استفاده‌می‌کند.
وی گفت: ایرانیان خارج از کشور هم اکنون به عنوان رساننده صدای مردم داخل کشور به ملت‌ها و کشورهای دیگر عمل میکنند و ابراز امیدواری کرد که شعارهای داخل و خارج از کشور نیز به سمت همسانی پیش می‌روند.
آقای کروبی تصریح کرد: از طرفی باید مراقب نفوذی‌ها هم باشیم. گاها افرادی نفوذی با دادن شعارهای بسیار تند، دست آویزی به دست جریان حاکم می‌دهند و باعث سرکوب جنبش مردمی می‌شوند.
دبیر کل حزب اعتماد ملی در ارزیابی و نقد تاریخ انقلاب ایران و رهبری آن در دهه نخست انقلاب و بررسی ریشه‌های مشکلات امروز ایران گفت: دهه اول انقلاب مقاومت، فداکاری ایثارگری و غیره بود.
وی معتقد است «مشکلات جدی‌ای» که هم اکنون با آن روبه‌رو هستیم پس از فوت آیت‌الله خمینی پیش آمده‌است و تاکید می‌کند: «بعد از مرگ آیت‌الله خمینی تقلب‌ها آغاز شد».
مهدی کروبی در پایان این گفت‌وگو طلب آزادی، احقاق حقوق شهروندی و عزت و عظمت ایران را مهم‌ترین نقاط مشترک خود با نسل جدید هوادران «جنبش سبز» دانست.
این نخستین بار است که آقای کروبی با یک رسانه فارسی زبان خارج از کشور مستقیما گفت‌وگو کرده‌است.
مسیح علی‌نژاد،که این گفت‌وگو را انجام داده، در مقدمه این گفت‌وگو می‌نویسد: در طی این یک سال مواضع و دیدگاه‌های موسوی و کروبی، دو نامزد معترض، که در راس جنبش اعتراضی مردم ایران قرار داشتند تنها از طریق بیانیه‌ها، سخنرانی‌ها، دیدارها و مصاحبه‌هایشان با وب‌سایت‌های فیلتر شده اصلاح طلبان در داخل و برخی خبرنگاران رسانه‌های خارجی بیان شده‌است.
وی نوشته‌است: درخواست مصاحبه با هر چهار نامزد دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در آستانه سالگرد انتخابات بیست و دوم خرداد مطرح شده‌است و تاکنون مهدی کروبی، که همواره شجاعانه مواضع خود در مواجهه با پرسش‌های خبرنگاران اعلام‌کرده، به این درخواست پاسخ مثبت داده‌است.
در جریان این گفت‌وگوآقای کروبی در بررسی اشتباهات و موفقیت‌های خود در سال گذشته برآیند عملکرد خود را در این مدت مثبت ارزیابی کرد و گفت: من از رفتار، گفتار و کردارم در این سال کاملا راضی و خوشنودم. اگر به تعبیر آنها تندروی کردم بازتاب برخورد و رفتار خودشان بوده که باعث این تندروی‌ها شد.
وی تاکید کرد: من هیچ‌گاه از آرمان‌های انقلابی‌ام جدا نشده‌ام که دچار افراط و تفریط شوم. من در این یکسال بر اساس وظیفه‌ام در قبال مردمی که حقشان پایمال شده‌بود رفتار کردم. من در یکی از مناظرات انتخاباتی در سال گذشته گفتم برای جهاد آمده‌ام و آماده پرداخت هرگونه هزینه در این راه هستم.
آقای کروبی در پاسخ به انتقاد مسیح علی‌نژاد درباره عمل نکردن به وعده‌ها در ظرف یک سال گذشته گفت: «حرکت ما یک حرکت مدنی است. حرکت و جنبش ما یک حرکت خشونت‌آمیز و مسلحانه نیست. در کدام بیانیه من سخنی را گفته‌ام و عمل نکرده‌ام؟ مگر نه اینکه هر کجا توانستم در میان مردم حضور پیدا کردم؟ فرزندانم را ممنوع‌الخروج کردند. دو مرتبه به منزل من حمله کردند. دفتر شخصی‌ام، حزب و روزنامه حزبی‌ام را تعطیل کردند. نشریه ایراندخت که متعلق به موسسه همسرم بود را توقیف کردند. در قزوین قصد ترور من را داشتند. به یکی از فرزندانم حمله و وی را در بازداشتگاه به شدت مجروح کردند. به خود و محافظینم در راهپیمایی‌های مختلف حمله کردند. آیا به نظر شما اینها عمل نبوده است؟ تمام نزدیکانم را بازداشت کردند.»
به اعتقاد آقای کروبی از سال 84 که آقایان هاشمی و احمدی‌نژاد به مرحله دوم انتخابات رفتند مسائلی روی داده که موجب شده اصلاح‌طلبان «همه چیزشان را از دست بدهند.»
وی سال گذشته در گفت‌وگویی درباره فرضیه «انقلاب فرزندانش را می‌خورد» گفته بود: من نه جزء خورده شدگان هستم و نه هرگز حاضر می‌شوم یکی از فرزندان انقلاب خورده شود.
اما امسال در گفت‌وگو با جرس نظر دیگری را بیان کرده‌است. دبیرکل حزب اعتماد ملی در ادامه این گفت‌وگو تصریح کرد: پس از رحلت آیت‌الله خمینی ما پیش‌بینی می‌کردیم به تدریج از طرف برخی افراد منزوی شویم اما این شرایط را پیش‌بینی نمی‌کردیم.
آقای کروبی ادامه داد: البته این شرایط نه تنها بر ما بلکه بر بسیاری از مردم کشور نیز سخت می‌گذرد. برخلاف اینکه آمادگی این را داشتیم و داریم اما شاهدیم که این شرایط (خورده شدن فرزندان انقلاب) برای اکثر قریب به اتفاق نسل اول انقلاب رخ داده، آن هم به خاطر فردی که هم اکنون سکان اجرائی کشور را در دست گرفته‌است. از طرفی اگر این فرد را مردم منصوب کرده‌بودند غمی نداشتیم و خیالمان راحت بود که این شخص وجاهت مردمی و قانونی دارد.
آقای کروبی در توضیح علت صدور بیانیه‌های انفرادی و مستقل به جای بیانیه‌های گروهی با دیگر رهبران اصلاح طلب گفت: من معتقدم هر یک از افراد باید کار خود را انجام دهد و البته انجام می‌دهد و باید فعالیت فردی را حفظ کنیم و ادامه دهیم. لیکن در مواردی که نیاز به انتشار بیانیه‌های مشترک باشد باید این امر صورت گیرد.
وی در بخشی از این گفت‌وگو در مورد «ضرورت تشکیل هسته رهبری جنبش» گفت: این یک جنبش مردمی است و رهبر آن مردمند و این جریان به سمتی می‌رود که مردم می‌خواهند.
وی افزود: قطعا اگر این جریان رهبری به جز مردم داشته‌باشد، جریان مخالف وی را به سرعت حذف می‌کند. در چنین شرایطی تنها رهبری که می‌تواند جریان را هدایت کند توده مردم است.
دبیرکل حزب اعتماد ملی درباره آینده « جنبش سبز» با توجه به توقیف روزنامه‌های منتقد و تعطیلی احزاب سیاسی تصریح کرد: این آقایان تحمل یک دفتر حزبی را نداشتند. تحمل روزنامه حزبی را نداشتند... آنقدر این جریان حاکم سخیف و ترسو شده‌است که از کسانی که به دیدار من می‌آیند تعهد کتبی می‌گیرند که دیگر نباید به دیدار کروبی بروید. حتی مجله‌ای هفتگی را هم نمی‌توانند تحمل کنند. حضور ما را در جلسات عمومی و رسمی تحمل نمی‌کنند و افرادی را اجیر میکنند تا آن مراسم را بهم بزنند و یا به ما حمله کنند.»
به اعتقاد کروبی اینکه جنبش برای هر مراسم و رویدادی اعلام حضور می‌کند یعنی مبارزه و ادامه راه.
آقای کروبی در ادامه افزود: ما نیز باید بر روی حرفی که می‌زنیم بمانیم و به آن عمل کنیم و آماده پرداخت هزینه‌های آن نیز باشیم. همین‌که می‌بینیم جریان حاکم چه برنامه ریزی‌هایی از هم اکنون برای سالگرد رحلت امام در دست تهیه دارد یا تدابیر امنیتی شدید در مراسم و نمایشگاه‌ها نشان از زنده بودن جنبش دارد.
وی ادامه داد: اینکه برخی سالگردها را نگذاشتند برگزار شود، نشان دهنده زنده بودن جنبش است. کما اینکه از حضور من در مراسمی برای شهادت حضرت زهرا ممانعت به‌عمل آوردند. نیروهای مسلح فراوان، چماق و چاقو و آجر و غیره به قدر کافی فراهم کرده‌بودند تا ازحضور من ممانعت به عمل بیاورند. همه این رفتارها یعنی اینکه ما حضور داریم و جنبش پایدار است و پایدار خواهد‌ماند.
این نامزد معترض به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری درباره چشم انداز مبارزه حزبی و انتخابات آزاد سیاسی در ایران توضیح داد: باید به دنبال این کار باشیم. این کار دو مانع سخت پیش روی خود دارد. اول حاکمیت است که تمایل ندارد و دوم خود گروه‌های سیاسی هستند که عادت به انجام کارهای تشکیلاتی ندارند و بارها گفته‌ام یا حزب ستیزند و یا حزب گریز!
وی تاکید کرد: در ایران حزبی رفتار کردن بسیار سخت است و نیاز به زمان دارد که رفتار حزبی و نحوه برخورد با یک حزب را یادبگیریم.
از آقای کروبی سوال شد که برخی معتقدند شما دارید از کشتی نظام خارج می‌شوید، بالاخره این کشتی یا قایق نظام جمهوری اسلامی به کجا می‌رود؟ و آقای کروبی در پاسخ گفت: این قایق همان قایق است. ظرفیتش هم به اندازه همان قایق است و ظرفیت 75میلیون را ندارد. این قایق تحمل کمترین توفان و بادی را هم ندارد. امیدواریم به زودی این قایق را به کشتی که گنجایش سوار کردن و پذیرش تمامی مردم ایران را داشته باشد تبدیل کنند.
آقای کروبی برخوردهای نیروهای حکومت فعلی با معترضان را با دوران شاه مقایسه کرد و افزود: من متاثر و شرمگین می‌شدم از اینکه این گونه برخوردهای خشونت آمیز در جمهوری اسلامی صورت می‌گیرد، چرا که در زمان حکومت فاسد شاه با مردم این گونه برخورد نمی‌شد.
وی با اشاره به نگرانی خود از صبح روز عاشورای 88، در مورد برخورد خشن نیروهای انتظامی با مردم معترض گفت: در آن روز به روضه رفتم ولی در همان جا وقتی شنیدم گفته‌می‌شود یکی را از روی پل پرتاب کرده‌اند و ماشین نیروی انتظامی از روی برخی از مردم رد شده‌است بسیار متاثر شدم. اخبار لحظه به لحظه تاثر برانگیزتر می‌شد.
آقای کروبی افزود: البته من آن روز بیشتر از این جهت از اتفاقاتی که افتاده بود متاثر شدم که چرا در روز عاشورا که یک روز مذهبی است و همه در سوگ شهادت امام حسین می‌نشینند و باید همواره حرمت این روز نگه داشته‌شود، دارند مردم را می‌کشند.
آقای کروبی درباره جنبش اعتراضی خارج از کشور گفت: در داخل کشور جنبشی به راه افتاد، ایرانیان خارج از کشور هم به تبع آن از این جنبش حمایت کردند. تلاش‌ها و اقدامات ایرانیان خارج از کشور قابل تقدیر است اما گاهی باید شرایط داخل را هم در نظر بگیرند.
وی افزود: من در اینجا از ایرانیان خارج از کشور می‌خواهم در بیان درخواست‌ها، توقعات و شعارهای خود به برخی موارد توجه کنند. متاسفانه گاهی برخی تندروی‌هایی که در خارج از کشور صورت می‌گیرد فشارش بر داخلی‌ها وارد می‌شود و متاسفانه حکومت از این ابزار در جهت فشار بر نیروهای داخل استفاده‌می‌کند.
وی گفت: ایرانیان خارج از کشور هم اکنون به عنوان رساننده صدای مردم داخل کشور به ملت‌ها و کشورهای دیگر عمل میکنند و ابراز امیدواری کرد که شعارهای داخل و خارج از کشور نیز به سمت همسانی پیش می‌روند.
آقای کروبی تصریح کرد: از طرفی باید مراقب نفوذی‌ها هم باشیم. گاها افرادی نفوذی با دادن شعارهای بسیار تند، دست آویزی به دست جریان حاکم می‌دهند و باعث سرکوب جنبش مردمی می‌شوند.
دبیر کل حزب اعتماد ملی در ارزیابی و نقد تاریخ انقلاب ایران و رهبری آن در دهه نخست انقلاب و بررسی ریشه‌های مشکلات امروز ایران گفت: دهه اول انقلاب مقاومت، فداکاری ایثارگری و غیره بود.
وی معتقد است «مشکلات جدی‌ای» که هم اکنون با آن روبه‌رو هستیم پس از فوت آیت‌الله خمینی پیش آمده‌است و تاکید می‌کند: «بعد از مرگ آیت‌الله خمینی تقلب‌ها آغاز شد».
مهدی کروبی در پایان این گفت‌وگو طلب آزادی، احقاق حقوق شهروندی و عزت و عظمت ایران را مهم‌ترین نقاط مشترک خود با نسل جدید هوادران «جنبش سبز» دانست.
